Dumansız Hava Sahası Uygulaması Üçüncü Yaşına Basıyor

Dumansız hava sahası uygulaması üçüncü yaşına basıyor

 

SİGARA YASASINDA İKİ YIL GERİDE KALDI!

 

19 Temmuz 2009’da yürürlüğe giren; restoran, bar ve kafeler gibi tüm kapalı kamusal alanlarda sigarayı yasaklayan tam kapsamlı sigara yasası iki yılı başarıyla geride bırakarak, üçüncü yaşına bastı.

 

Sigara yasasının geride kalan iki yılını değerlendiren Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi (SSUK) yetkilileri; yasanın yürürlüğe girmesini engellenmeye çalışanların ve iki yıl boyunca yasanın başarısız olacağını savunanların iddialarının hiç birinin gerçekleşmediğinin, aksine yasanın ülkemiz adına sağlık ve ekonomik olarak çok olumlu sonuçlar doğurduğunun altını çizdi.

 

2009 yılında 107.55 milyon adet olan yıllık sigara tüketimi 2010 yılında 93.355 bin adete indi ve 2011 yılının ilk dört ayında düşme trendinin devam ettiği görüldü.

 

Kapalı alanlarda tütün kullanımını yasaklayan yasa  ilk olarak 3 Ocak 2008 tarihinde TBMM’de kabul edildi. Türkiye bu yasayla birlikte tütün kontrolünde bu kadar kapsamlı bir yasası olan Avrupa’da üçüncü dünyada altıncı ülke olarak dünyanın dikkatini üzerine çekmeyi başardı.

 

İki aşamalı uygulanmaya konulan yasanın tam kapsamlı olarak uygulanmaya başlanması bundan tam iki yıl önce, 19 Temmuz 2009 ‘da gerçekleşti.

 

Yasanın iki yılda geldiği noktayı değerlendiren SSUK yetkilileri şu noktalara dikkat çekti:

·         Kapalı alanlarda  hava kalitesinin yükseldiği, partikül miktarında düşme olduğu,

·         Sigara kullanımına bağlı görülen acil hastalık başvurularında düşme olduğu,

·         Sigara tüketim sayılarında azalma, vergi gelirlerinde artma olduğu,

·         İkram sektörü işletmelerinin ve alışveriş merkezlerinin sayısının ve cirosunun arttığı görülmüştür.

 

Bu noktaları rakamlarla destekleyen SSUK yetkilileri şu verileri paylaştı: 

Sigara tüketimi düşmeye devam ediyor.

Yasanın en olumlu geri dönüşlerinden biri olarak; kapalı alanda sigara içmeyen vatandaşların içtikleri sigara sayısını azalttıkları veya sigara içmekten vazgeçtikleri görülüyor. Bu doğrultuda; 2009 yılında 107.55 milyon adet olan yıllık sigara tüketimi 2010 yılında 93.355 bin adete indi ve 2011 yılının ilk dört ayında düşme trendinin devam ettiği görüldü. (Kaynak: TAPDK verileri)

 

Tüketimin azalmasına rağmen, sigara vergilerinin yükselmesi vergi gelirlerini artırdı.

2009 yılında 11 546 093 TL olan tütün vergileri, tüketim azalmasına rağmen doğru vergi politikaları ile 14 784461 TL ye yükseltildi. Hem sağlık korundu hem de gelir arttı. (Kaynak: Maliye Bakanlığı verileri : www.muhasebat.gov.tr )

 

Kapalı alanlarda hava kalitesi düzeldi.

Yasanın ikinci aşama uygulamasından sonra yapılan ölçümlerde partikül miktarında düşme saptandı.

 

• Kafe, pastane ve kahvehanelerin %55’inde

• Lokantaların %31’inde

• Bar ve içkili lokantaların %62’sinde kapalı ortam hava kalitesinde düzelme olduğu görüldü. (Kaynak: Hacettepe Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı- HASUDER Verileri)

 

İşletmeler zarar görmedi

2010 yılında 15 bin 739 kahvehane açılırken, 7 bin 956'sı kapandı.                (Kaynak: Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın verileri )

 

Alış veriş merkezi ciroları 2009 yılında % 5.5 oranında arttı.                           (Kaynak: Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) ile Akademetre Research )

 

Pasif sigara dumanının oluşturduğu hastalıklar azaldı.

Pasif sigara dumanı ile artan, solunum yolu enfeksiyonları, akciğer kanseri, astım, kalp damar hastalıkları gibi hastalıkların acil başvurularının Istanbul ilinde % 20 oranında azaldığı saptandı. (Kaynak: Istanbul İl Sağlık Müdürlüğü – Marmara Üniversitesi verileri )

 

Kapalı alan yasakları iyi uygulanıyor mu?

Sigara yasasının iki yılı doldurmasını değerlendiren Sigara ve Sağlık Ulusal Komitesi Başkanı Prof. Dr. Elif Dağlı “Şikayet kutusuna gelen başvurular, hala ihlallerin devam ettiğini ancak vatandaşların bu konuda hassas olduğunu gösteriyor. Bir çok yakınma yaz aylarında açık hava olmasına rağmen kalabalık olan yerlerde sigara dumanının rahatsız ettiği doğrultusunda. Bu yakınmaların devamı New York ve Avustralya’da olduğu gibi park ve plajlarda da sigara tüketiminin yasaklanmasını getirebilir.”

 

Prof. Dr. Nazmi Bilir Teşhir Yasağının Uygulanmadığına Dikkat Çekti

SSUK önceki Başkanı Prof. Dr. Nazmi Bilir “Türkiye özellikle son yıllarda tütün kontrolü alanında önemli başarı elde etmiştir. Ancak önümüzde ulaşmamız gereken başka hedefler vardır. Tütün kontrolü yasamız kapalı alanlarda sigara içilmesini yasaklamaktadır. Bu şekilde insanların sigara dumanından etkilenmesinin büyük ölçüde önüne geçilmiştir. Bununla birlikte yasanın uygulanması bakımından aksamalar yaşanmaktadır. Denetim ekiplerinin çabası yeterli değildir, bu ekiplerin güçlendirilmesi ve desteklenmesi gerekmektedir. Ayrıca evlerde ve özel araçlarda sigara içilmesinin önüne geçilmelidir. Özellikle ev ve araçlarda çocuk veya hamile bir kadın bulunması durumunda bu yerlerde de sigara içilmesi yasak olmalıdır.” Dedi.

 

TAPDK'nın 10 gün kadar önce yayınlanan yönetmeliğine göre tütün ürünlerinin marketlerde kapalı yerlerde muhafaza edilmesi ve bu şekilde satışa sunulması gerektiğine işaret eden Dr. Bilir, bu konudaki denetim mekanizmasının yeterli olmadığını ifade etti. Bu düzenlemenin amacının, sigaranın müşteriler tarafından açık olarak görülmesinin önüne geçmek olduğunu belirten Nazmi Bilir, "Bu şekilde özellikle çocukların ve gençlerin sigara alışkanlığı edinmesinin önüne geçilmesi amaçlanmaktadır" diye konuştu.

 

EDİTÖRE NOTLAR:

 

Türkiye öncü oldu. Bugün 31 ülkede aynı kanun uygulanıyor ve

bu kanunlar ile 739 milyon kişinin sağlığı korunuyor.

 

Türkiye ‘nin Avrupa’da üçüncü dünyada altıncı ülke olarak sigara yasasını bu kadar kapsamlı uygulamasının ardından bu başarısı bir çok dünya ülkesi için de örnek oldu. 2008 -2010 arası 16 ülke daha kapsamlı yasaları uygulayarak 380 milyon kişinin hayatını korumaya aldı.  Bugün  artık Türkiye dahil 31 ülkede tam kapsamlı yasalar uygulanıyor.

 

2008’de dünya nüfusunun sadece % 5’i sigara dumanından korunurken Dünya Sağlık Örgütü’nün Tütün Kontrol Çerçeve Sözleşmesi’nin ivmesi ve Türkiye gibi ülkelerin örnek oluşturması sonucu 3 yılda bu oran 6 puan artarak % 11’e ulaşmış durumda. Bu oranın bundan sonrada da hızla artması bekleniyor.

 

Son zamanlarda Brezilya’nın % 40 ında uygulama başlatılarak 77 milyon kişi daha yasa kapsamına girdi. Orta gelir düzeyli ülkelerin yasakların kapsamını genişletmekte daha aktif oldukları görüldü.

 

Bugün kapsamlı sigara yasağı aşağıdaki ülkelerde uygulanmaktadır:

Arnavutluk, Avustralya, Barbados, Butan, Burkina Faso, Kanada, Çad, Kolombiya, Yunanistan, Guatemala, Honduras, İran, İrlanda, Libya, Maldivler, Malta, Marşal adaları, Namibya, Nauru, Yeni Zelanda, Pakistan, Panama, Peru, Seyşeller, İspanya, Türkiye, Tirinidada ve Tobago, Türkmenistan, İngiltere, Uruguay.